Prostata (gruczoł krokowy) jest częścią męskiego narządu rozrodczego. W wyniku zadziałania czynników rakotwórczych (onkogennych) pojawia się niekontrolowany rozrost nieprawidłowych komórek prostaty, prowadzący do tworzenia się guzowatej, “obcej” masy tkankowej – raka prostaty.
Powiększenie się gruczołu krokowego może być również spowodowane tzw. przerostem łagodnym (nie złośliwym), który podobnie jak przewlekłe zapalenie prostaty, może sprzyjać rozwojowi nowotworu złośliwego (rak gruczołu krokowego).
Rak prostaty początkowo rozwija się miejscowo w formie małego guzka. Dalszy jego rozwój prowadzi do ekspansji choroby poza granice gruczołu. Komórki raka mogą następnie przemieścić się z krwią naczyniami żylnymi lub droga naczyń chłonnych do innych narządów tworząc przerzuty np. do węzłów chłonnych i kości.
Agresywność rozrostu raka jest różna, w zależności od jego złośliwości oraz ogólnego stanu chorego. Postęp choroby przeważnie jest szybszy u mężczyzn młodszych. Skuteczność uzależniona jest od możliwie wczesnej diagnozy.